Sprzęt do uprawiania narciarstwa wysokogórskiego, skialpinizmu i narciarstwa tourowego. Część I - ka

KASK SKITOUROWY

Nie jedna osoba po przeczytaniu tytułu, zada sobie pytanie dlaczego kask, a nie narty lub buty? To proste, głowa skrywa najważniejszy narząd ludzkiego organizmu. Mózg bo o nim mowa jest swoistym centrum dowodzenia, steruje wszystkimi procesami organizmu. To dzięki niemu masz kontakt ze światem, odbierasz bodźce z wnętrza swojego organizmu, przetwarzasz informacje i adaptujesz swój organizm do zmieniających się warunków otoczenia. Mózg ma jednak jeden minus, ma bardzo skomplikowaną i delikatną budowę. Oprócz naszej naturalnej ochrony, którą stanowi czaszka, musimy zadbać o dodatkowe zabezpieczenie.

Ochrona w postaci kasku, nabiera szczególnego znaczenia w środowisku górskim. Dodatkowo pamiętajmy, że narty skitourowe umożliwiają rozwinięcie dużych prędkości podczas zjazdów w terenie otwartym i nieprzygotowanym. Nie mamy pewności, co znajduje się bezpośrednio pod śniegiem, może to być kosówka, a może to też być wystający kamień, który wytrąci nas z równowagi powodując upadek. Kask pomoże ochronić naszą głowę, także w trakcie podchodzenia po stromym skalnym lub lodowym terenie. Odpowiedni wybór kasku skitourowego znacznie zwiększy nasze bezpieczeństwo. Nasze życie trwa do momentu do którego mózg żyje i funkcjonuje.

Statystyki są jednoznaczne:

Sprawozdanie roczne lekarzy działających w rejonach górskich we Francji w roku 2013 przedstawia następujące dane:

-150 000 osób było leczonych w szpitalach w wyniku wypadku na nartach,

-18,8 % wypadków spowodowały urazy głowy i tułowia,

Jeśli chodzi o noszenie kasków podczas uprawiania narciarstwa:

-44% dorosłych francuzów nosi kask w trakcie uprawiania sportów zimowych,

-80% to wartość w Szwajcarii oraz w Niemczech,

A noszenie kasku podczas tego typu działalności, zmniejsza ryzyko związane z urazem głowy o 35%.

Do uprawiania narciarstwa tourowego, wysokogórskiego czy najtrudniejszej odmiany skialpinizmu wymagane są kaski z atestem i certyfikatem. Firmy takie jak : Camp, Dynafit, SkiTrab, Petzl, Black Diamont tworzą specjalną linię kasków wspinaczkowo – skitourowych.

Wbrew przyjętej i powszechnej opinii kaski rowerowe, kajakowe, rolkowe itp. nie spełniają norm bezpieczeństwa , dlatego należy ich unikać.

Również kask typowo narciarski, ze względu na swoją budowę m.in: duża ilość ociepliny oraz pełną zabudowę, która wpływa na właściwości wentylacyjne jest mało komfortowy. Dodatkowo spore gabaryty kasku narciarskiego znacznie utrudnią nam poruszanie się w terenie górskim. W tym miejscu warto zaznaczyć, że zawsze lepiej mieć kask rowerowy, narciarski lub inny, niż nie mieć go wcale. Inwestując w sprzęt skitourowy warto wybrać produkt znanych firm, stosując zasadę, nie oszczędzamy na bezpieczeństwie. Taki kask posłuży nam przez kilka sezonów (zimowych i letnich).

Kask skitourowy powinien spełniać następujące kryteria:

Posiadać odpowiedni atest – wspinaczkowy (EN 12492) , narciarski (EN 1077 ), UIAA. Na rynku dostępne są kaski, które posiadają wszystkie wymienione atesty. Przykładem jest choćby Pulse marki Camp, Helum Salewy czy Kosmos firmy Kong.

Fot.2 Kask Camp Pulse. Źródło: www.camp.it

Oczywiście wystarczy sam atest wspinaczkowy który potwierdza, że kask spełnia najwyższe normy bezpieczeństwa. Międzynarodowa Federacja Skialpinizmu (ISMF) w swych wytycznych dotyczących zawodów w skialpinizmie wymaga aby kask spełniał atest wspinaczkowy UIAA.

Materiał z jakiego został wykonany kask.

Materiał obecnie stosowany do produkcji tego typu kasków to Polistyren, Polipropylen o wysokiej gęstosci i Polikarbon. Kaski produkowane są w konstrukcji In-Mold. Dzięki zastosowanemu materiałowi, odpowieniej konstrukcji i technologii produkcji kasków, można obecnie uzyskać różnego rodzaju kształty w połączeniu z niską wagą bez słabych punktów w strukturze.

Lekki kask, zwiększa komfort, nie odczuwamy jego cieżaru w trakcie użytkowania. Nierzadko zapominamy, że go mamy na głowie w trakcie podejść. Dodatkowo niska waga ułatwia jego transport w górach, a co najważniejsze spełnia swoje zadanie ochronne.

Fot.3. Kask Petzl Sirocco. Źródło: www.petzl.com

Obecnie kaski jakie można nabyć na rynku, cechuje waga rzędu ok. 165g (Sirocco Petzl), 210g Speed marki Camp(stara wersja), czy Attivo SkiTrab 240g.

Fot.4. Kask Camp Speed. Źródło: www.camp.it

Pianka wykorzystana w produkcji kasków, posiada właściwości izolacyjne, zapewnia nam ochronę przed zimnem i wiatrem, dlatego często nie jest konieczne używanie ciepłej czapki pod kask. W zimniejsze dni wystarczający będzie "buff" lub czapka z cienkiego materiału. Niektóre modele umożliwiają dopięcie ochronnych nauszników do kasku. Natomiast w słoneczne dni, przy wyższych temperaturach wystarczy opaska z cienkiego materiału (wszystko oczywiście zależy od osobistych predyspozycji narciarza).

Wentylacja w kasku.

Wentylacja i rozmieszczenie otworów to kolejny ważny element podczas wyboru kasku. Należy pamiętać aby otwory te nie znajdowały sie z przodu, a jeśli już są, powinny być niewielkie i odpowiednio wyprofilowane.

O ile poruszanie się pod górę nie sprawia większego kłopotu, gdyż przy łatwym terenie zazwyczaj kask jest przypiety do plecaka, to już podczas zjazdu z większa prędkością kształt kasku i rozmieszczenie otworów odgrywa dużą rolę. Kask nie powinien nam przegrzewać główy w trakcie podejść, jednoczęśnie chroniąc ją przed wychłodzeniem i utratą ciepła w trakcie zjazdów.

Rozmiar (dopasowanie, regulacja).

To również kluczowe cechy na które powinniśmy zwrócić uwagę. Przy wyborze rozmiaru kasku – pamiętamy, aby kask nie był zbyt mały i posiadał odpowiedni zakres regulacji. Musimy mieć zapas, tak aby była możliwość założenia czapki, czy buff-a pod kask.

Szybki i wygodny system regulacji rozmiaru:

Należy pamiętać aby regulacja była płynna, często w trakcie wyjścia zmieniamy rozmiar kasku w zależności od potrzeb (podejście cienka opaska, zjazd czapka). Regulacja nie powinna stwarzać nam problemów, gdy mamy założone rękawiczki na dłoniach. Producenci podają pewien zakres w którym nasze głowy zapewne się zmieszczą.

Akcesoria i ich mocowanie.

Mam tu na uwadze : latarkę i gogle. W większości kaski wykorzystywane w skitouringu posiadają specjalne mocowania, ułatwiające szybkie zamontowanie latarki jak i googli. Zawsze taki sprzęt powinniśmy mieć ze sobą podczas wyjść skitourowych. O ile latarka przydaje sie nam tylko podczas ciemności, tak google mogą nam być potrzebne w każdej chwili. Nie tylko podczas załamania pogody, ale również podczas słonecznego dnia.

Wybierając kask, sprawdzajmy system mocowania, czy nasze google dobrze się trzymają i są kompatybilne z wybranym modelem kasku. Przykładem zastosowania specjalnego systemu mocowania jest Attivo marki SkiTrab.

Fot.5. Kask Ski Trab. Źródło: www.skitrab.com

Musimy również sprawdzić, czy nasze google dobrze współgrają z kaskiem po założeniu na głowę. Czy założenie googli, nie skutkuje zbyt słabym ,,luźnym“ ich "trzymaniem". Google powinny szczelnie przylegać na całej powierzchni twarzy , spełniając zadanie ochrone wzroku. Google i kask stanowią całość systemu ochrony naszej głowy i części twarzy.

Pamiętaj – głowę mamy tylko jedną a kask niejednokrotnie uratował życie niejednemu wspinaczowi czy narciarzowi.

Używaj kasku abyś mógł używać głowy ;)

Piotr Stolarczyk

Instruktor Narciarstwa Wysokogórskiego PZA